„Ważą się losy psów i kotów” – otyłość to ciężka choroba

Blisko 50% kotów i 40% psów ma problem z utrzymaniem prawidłowej masy ciała. Nadwaga to zjawisko bardzo częste u naszych czworonożnych przyjaciół, a stąd już niedaleka droga do otyłości - potężnego wroga zagrażającego ich zdrowiu i komfortowemu, pełnemu radości życiu. Niebezpieczeństwo pojawia się wraz z często „niewinnymi” w opinii właściciela dodatkowymi kilogramami.

Procesy cywilizacyjne, ciągłe zmiany w otaczającym nas świecie, nowe wyzwania, którym musimy sprostać w codziennym życiu i pracy sprawiają, że żyjemy w stresie i wiecznym pośpiechu. Coraz częściej zaburzony zostaje spokojny i poukładany tryb naszego życia, mniej uwagi poświęcamy odpowiedniej diecie, jedzeniu w stałych porach oraz zapewnieniu sobie właściwej dawki aktywności ruchowej. To prowadzi do częstych problemów z utrzymaniem wagi, czego konsekwencją jest wiele groźnych chorób. Styl życia właściciela często przekłada się na styl życia jego czworonożnego podopiecznego. Mimo że otyłość to zjawisko złożone, zarówno u ludzi, jak i u zwierząt, jego przyczyny jak i negatywne dla zdrowia skutki znajdują w obu przypadkach wiele wspólnych mianowników.

Epidemia nieprawidłowej wagi i otyłości dotyczy już nie tylko ludzi. Zataczając coraz szersze kręgi, dotarła do świata zwierząt. Jak wynika z Raportu Epidemiologicznego*, ponad 46% kotów i prawie 40 % psów ma problemy z utrzymaniem prawidłowej masy ciała. Z tego 33% kotów ma nadwagę, a 13% to zwierzęta otyłe; Wśród psów 29% osobników ma nadwagę, a 10% to psy otyłe.

Dlaczego nasze zwierzę jest za grube?

Coraz więcej osób decyduje się na posiadanie kota, który najczęściej jest kastrowany/ sterylizowany, karmiony karmą komercyjną, dostępną przez cały dzień. Z kolei właściciele psów często traktują swoje zwierzęta, jako pełnoprawnych członków rodziny, posiadających własne miejsce przy stole, spożywających te same pokarmy, oglądających z właścicielem telewizję i śpiących z nim w łóżku. Wszystkie te czynniki mogą w krótkim czasie doprowadzić do nadwagi i otyłości zwierzęcia oraz związanych z nimi poważnych konsekwencji ogólnoustrojowych.

Podstawową przyczyną otyłości jest brak równowagi pomiędzy energią przyjmowaną a wydatkowaną, co skutkuje długotrwałą nadwyżką energii. Ta nadwyżka odkładana jest głównie w postaci tłuszczu, co prowadzi do przyrostu masy ciała i zmian w kompozycji (składzie) ciała. Istnieje cały szereg czynników, które sprzyjają rozwojowi otyłości, takich jak: wiek, płeć, obecność zmian hormonalnych oraz zmian w obrębie podwzgórza, predyspozycje genetyczne, dobrowolna (spontaniczna) aktywność fizyczna, skład oraz smakowitość diety, wpływ otoczenia oraz trybu życia. Uważa się, że zaburzenia zdrowotne stanowią jedynie 5% przyczyn otyłości, pozostałe 95%, to te wynikające przede wszystkim z działań właścicieli.
Z drugiej strony trzeba pamiętać, że otyłość sama w sobie jest powodem wielu chorób
i utrudnia w zasadniczy sposób ich leczenie – wyjaśnia prof. Roman Lechowski, Kierownik Katedry Chorób Małych Zwierząt z Kliniką, członek Grupy Eksperckiej wspierającej kampanię „Ważą się losy psów i kotów. Stop otyłości.”

Dostarczanie zbyt kalorycznego pożywienia, przekarmianie, nieograniczony dostęp do pełnej miski, podsuwanie smakowitych kąsków między posiłkami lub pokarmów przeznaczonych dla człowieka, to nasze podstawowe błędy – często w dobrej wierze i w celu sprawienia naszym czworonożnym podopiecznym wyjątkowej przyjemności.

Otyłość to ciężka choroba

Wielu właścicieli zwierząt nie rozumie, że powodując systematyczne przybieranie na wadze swoich psów i kotów, działają na ich szkodę. W młodym wieku ich organizm nie odczuwa jeszcze negatywnych skutków nadwagi i otyłości, lecz w miarę upływu lat, nadprogramowe kilogramy znacznie podwyższają ryzyko wielu groźnych chorób.

Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, ze zwierzęta otyłe żyją generalnie krócej niż zwierzęta szczupłe, zaś otyłość sama w sobie jest pewnego rodzaju przewlekłym stanem zapalnym. U starszych otyłych zwierząt dochodzi do upośledzenia odporności, co zwiększa wrażliwość tych zwierząt na zakażenia i choroby, które u zwierząt z prawidłowo funkcjonującym układem odpornościowym prawdopodobnie by się nie pojawiły – mówi dr n. wet. Michał Jank, z  Zakładu Dietetyki Katedry Nauk Fizjologicznych Wydziału Medycyny Weterynaryjnej SGGW, członek Grupy Eksperckiej wspierającej kampanię „Ważą się losy psów i kotów. Stop otyłości”

Do negatywnych skutków związanych z otyłością należą:

• krótsze życie
• upośledzenie odporności – wzrost wrażliwości na choroby bakteryjne lub wirusowe
• choroby ortopedyczne- zwyrodnienie stawów, dyskopatie
• zaburzenia metaboliczne: nietolerancja glukozy, stłuszczenie wątroby u kotów
• zaburzenia endokrynologiczne: cukrzyca, nadczynność kory nadnerczy, niedoczynność tarczycy
• choroby układu krążenia i układu oddechowego: zaburzenia rytmu pracy serca, nadciśnienie i wtórne choroby serca, nerek i naczyń
• choroby układu moczowo-płciowego: syndrom urologiczny kotów, zaburzenia płodności, trudne porody
• choroby nowotworowe: nowotwory gruczołu mlekowego
• zaburzenia czynnościowe: nietolerancja wysiłku, duszność, nietolerancja wysokiej temperatury, zwiększone ryzyko zabiegów operacyjnych (ryzyko zaburzeń krążenia podczas znieczulenia, zaburzenia w procesie gojenia się ran pooperacyjnych), spadek odporności.

Bezpieczne odchudzanie? Tylko pod kontrolą lekarza weterynarii!

Prawidłowe i bezpieczne odchudzanie powinno zawsze odbywać się pod  stałą kontrolą lekarza weterynarii. To najlepszy ekspert w dziedzinie i tylko on jest w stanie opracować dostosowaną do rasy, wieku, trybu życia, a nawet charakteru  dietę i dawkę aktywności ruchowej. Odchudzanie nie może przebiegać zbyt gwałtownie – powrót do pożądanej masy ciała trwa zwykle od kilku do kilkunastu miesięcy. Przy długo trwającej nadwadze może się także okazać konieczne wykonanie dodatkowych badań, jak badanie krwi czy EKG, aby sprawdzić kondycję zwierzęcia. Musimy też pamiętać, że zrzucenie zbędnych kilogramów dla zwierzęcia jest znacznie trudniejsze niż dla człowieka, a sam proces odchudzania naszego podopiecznego będzie wyzwaniem nie tylko dla niego, ale także dla nas.

Lepiej zapobiegać niż leczyć

Ta stara i powszechnie znana prawda sprawdzi się także tutaj. Najważniejszym i najefektywniejszym sposobem przeciwdziałania otyłości jest profilaktyka i systematyczna kontrola masy ciała zwierzęcia w gabinecie weterynaryjnym. Podobnie, jak w przypadku szczepień profilaktycznych, regularnego odrobaczania czy czyszczenia zębów, także kontrola masy ciała powinna znaleźć się na liście rutynowych „zabiegów” przeprowadzanych podczas wizyt u lekarza weterynarii. Zapobieganie jest rzeczywiście najlepszym sposobem postępowania, chociaż konieczne jest tutaj silniejsze uświadomienie zagrożeń wynikających z otyłości. Z analizy przeprowadzonej w ramach programu wynika, że większość wizyt u lekarza weterynarii przypada w pierwszych 5 latach życia psów i kotów, a więc w chwili kiedy zwierzęta nie są jeszcze otyłe. To najlepszy czas na wprowadzanie programów przeciwdziałania otyłości i  edukacji właścicieli itp. - opowiada prof. Roman Lechowski. Wydaje się, że najlepszym sposobem „zmuszenia” właścicieli do przeciwdziałania otyłości, jest właśnie wzbogacanie ich wiedzy na temat niebezpieczeństw dla zdrowia z nią związanych – chorób serca, układu ruchu czy (szczególnie u kotów) cukrzycy – dodaje.